Επίλεξε την Ευρώπη για Έρευνα
Οι τρέχουσες γεωπολιτικές εξελίξεις δεν αλλάζουν μόνο την οικονομία και το εμπόριο. Είναι δυνατό να προκαλέσουν ποικίλες αλλαγές και σε άλλους τομείς, μεταξύ αυτών η επιστήμη και η έρευνα. Ήδη παρακολουθούμε σε πολλούς ερευνητικούς τομείς, προγράμματα να περικόπτονται με αφορμή ιδεολογικούς και πολιτικούς λόγους.
Απέναντι σε αυτές τις εξελίξεις, καταφύγιο της ερευνητικής κοινότητας μπορεί να είναι η Ευρώπη. Εδώ και πολλές δεκαετίες η Ευρωπαϊκή Ένωση προσφέρει ελευθερία διακίνησης αγαθών, ανθρώπων και κεφαλαίων ενώ η ακαδημαϊκή ελευθερία είναι εγγυημένη στα εκατοντάδες πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα που διαθέτει. Οι ερευνητές στην Ευρώπη έχουμε την ελευθερία να ορίζουμε το θέμα της έρευνας μας και να αναζητούμε τις κατάλληλες συνεργασίες για να εκπληρώσουμε τους σκοπούς της έρευνάς μας.
Αυτά τα πλεονεκτήματα, μαζί με πολλά άλλα όπως η πολιτική σταθερότητα, η ποιότητα ζωής, η ύπαρξη ποιοτικών ερευνητικών υποδομών και γενικά οι ευρωπαϊκές αρχές και αξίες μπορούν να είναι ελκυστικές σε ερευνητές εκτός ΕΕ.
Παρά τα πλεονεκτήματα, υπάρχουν και αρκετά μειονεκτήματα που πρέπει η Ευρώπη να καταπολεμήσει αν θέλει αφενός να είναι ελκυστικός ερευνητικός προορισμός και αφετέρου να μειώσει το χάσμα ανταγωνιστικότητας σε σχέση με την Κίνα και τις ΗΠΑ.
Για να συζητήσουμε όλα αυτά τα ενδιαφέροντα θέματα, η κυβέρνηση της Γαλλίας πήρε την πρωτοβουλία να διοργανώσει πριν λίγες ημέρες μια ενδιαφέρουσα συνάντηση με τίτλο Choose Europe for Science (Επίλεξε την Ευρώπη για Επιστήμη).
Παρουσία του Γάλλου προέδρου Ε. Μακρόν και της προέδρου της ΕΕ Ούρσουλα Φον Ντερ Λαιεν έγινε ένα συνέδριο όπου παρουσιάστηκαν τα πλεονεκτήματα που έχει η Ευρώπη, αναλύθηκαν τα μειονεκτήματα και επιβεβαιώθηκε με τον πιο σαφή τρόπο πως είναι στρατηγική επιλογή της ΕΕ, η έρευνα και η καινοτομία να αποτελέσει την καρδιά των οικονομιών των χωρών μελών της.
Για να το πετύχουμε θα πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι η ακαδημαϊκή ελευθερία θα συνεχίσει να υπάρχει. Να εργαστούμε ώστε η διακίνηση της γνώσης και των επιστημονικών δεδομένων να είναι εφικτή, όπως αντίστοιχα στην περίπτωση ανθρώπων, αγαθών και κεφαλαίων. Να δημιουργήσουμε με άλλα λόγια την "Κοινή Ερευνητική Αγορά".
Επίσης η δεύτερη προϋπόθεση είναι να έχουμε χρηματοδοτική σταθερότητα, ισότιμη προς όλα τα κράτη μέλη και φυσικά να εγγυηθούμε όσο το δυνατό περισσότερη εργασιακή ασφάλεια στους ερευνητές και ειδικά στους νεότερους.
Σημαντική προϋπόθεση προς την κατεύθυνση της "Επίλεξε Ευρώπη" είναι οι ταχύτερες και αποτελεσματικότερες διαδικασίες μετατροπής της ερευνητικής γνώσης σε επιχειρηματικά αποτελέσματα. Αυτό θα δώσει ώθηση στο επιχειρείν και στη δημιουργία καλύτερων και περισσότερων θέσεων εργασίας.
Τέλος, πρέπει να καταπολεμήσουμε τη γραφειοκρατία και να φτιάξουμε ένα δίκτυο με τους απόδημους ευρωπαίους ερευνητές. Φυσικά όλα τα παραπάνω αφορούν κατεξοχήν και την πατρίδα μας αφού μεγάλος αριθμός Ελλήνων δραστηριοποιούνται επιστημονικά εκτός της ηπείρου μας και θα ήταν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να επανακάμψουν, όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά και στην πατρίδα μας.
Η Ευρώπη δείχνει να έχει κάνει την επιλογή και μένει να πάρει τις κατάλληλες αποφάσεις. Σε εθνικό επίπεδο πρέπει να δουλέψουμε εξίσου σκληρά. Το σύνθημα "Επίλεξε Ευρώπη για Έρευνα", μπορεί να γίνει μια σημαντική ευκαιρία για την πατρίδα μας!